Uniwersytety trzeciej generacji, kreatywne kampusy czy przedsiębiorcze uczelnie to hasła, które od kilku lat nieprzerwanie wracają w rozmowach na temat przyszłości szkolnictwa wyższego w Polsce, w tym największych uczelnie na Mazowszu. Środki zainwestowane w minionych latach w rozwój infrastruktury edukacyjnej i badawczej oraz nowa perspektywa unijna dają szansę na ich dalszy rozwój. O tym jaką ścieżką podążają warszawskie uczelnie, w jaki sposób widzą swoją rolę w kreowaniu innowacji dla regionu oraz jak mogą wpływać na rozwój miasta, rozmawiali rektorzy największych mazowieckich uczelni podczas 6. Forum Rozwoju Mazowsza.
W debacie „Wyzwania nowej perspektywy – kampusy innowacji lokomotywami rozwoju regionów” wzięli udział: prof. dr hab. inż. Jan Szmidt – Rektor Politechniki Warszawskiej, prof. dr hab. Marcin Pałys – Rektor Uniwersytetu Warszawskiego, ks. prof. dr hab. Stanisław Dziekoński – Rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, prof. dr hab. inż. Mariusz Figurski – Prorektor ds. rozwoju Wojskowej Akademii Technicznej, Łukasz Madej – Prezes fundacji Kreatywne Mazowsze, Patrycja Wolińska-Bartkiewicz – Dyrektor Zarządzająca Bank Gospodarstwa Krajowego, Sebastian Seeling – Senior Konsultant, BuroHappold Engineering.
Jak zaproszeni goście widzą rolę reprezentowanej przez siebie organizacji w rozwoju innowacyjnych kampusów i wpływie na kreatywne życie w Warszawie? Zaproszeni do debaty rektorzy uczelni podkreślili znaczenie elementów takich jak: dydaktyka na najwyższym poziomie oparta o nowoczesne narzędzia i kształcenie projektowe, interdyscyplinarność edukacji, sprawna organizacja administracji oraz współpraca uniwersytetów z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Jako ważne zadanie uczelni wskazano także wspieranie przedsiębiorczości wśród studentów i doktorantów, rozwijanie międzynarodowej współpracy a także otwarcie na zmiany oraz transfer wiedzy do biznesu i związaną z nim komercjalizację wyników badań naukowych.
Kampusy uczelni to nie tylko budynki, ale także platformy dające możliwość tworzenia nowych koncepcji, przestrzeń otwarta dla studentów, a także dla osób spoza środowiska akademickiego, co pozwala na niezwykle istotną wymianę wiedzy i doświadczeń. Warszawskie uniwersytety mogą pochwalić się takimi projektami. Wojskowa Akademia Techniczna buduje nowe elementy kampusu otwarte na obecność środowisk biznesowych i nastawione na realizacje wspólnych projektów. Uniwersytet Warszawski dokłada wszelkich starań, żeby stać się miejscem otwartym dla mieszkańców Warszawy. Miasteczko studenckie z klubem studenta, mieszkaniami oraz przedszkolem a także 27 nowych laboratoriów to plany Uniwersytetu Stefana Kardynała Wyszyńskiego. Politechnika Warszawska, zaangażowana w Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii oraz Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferu Technologii, szansę widzi we współpracy z zewnętrznymi firmami i instytucjami oraz zapewnieniu studentom warunków do kreatywnej edukacji.
W realizacji trudnego zadania jakim jest otwarcie uczelni na biznes oraz trwałe wpisanie uniwersyteckich kampusów w społeczno-kulturową tkankę miasta pomoże fundacja Kreatywne Mazowsze – w ramach projektu Kampus+, którego celem jest tworzenie kompleksowych ekosystemów innowacji opartych na metodologii wypracowywanej m.in. z ekspertami z Cambridge Innovation System. Kampus+ zakłada integrację funkcji oferowanych przez uczelnie z potrzebami małych i średnich przedsiębiorstw, korporacji, instytucji otoczenia biznesowego oraz mieszkańców regionu. W inwestycjach Kampus+ wszystkie funkcje oraz usługi będą projektowane a następnie realizowane przez doświadczonych w danym obszarze partnerów projektu, a współistnienie kompleksowych rozwiązań w ramach jednego ekosystemu zapewni kompleksowe wsparcie na każdym etapie realizacji innowacyjnych projektów.
Ważnym tematem poruszanym podczas debaty było finansowanie rozwoju nowoczesnych kampusów i projektów rozwojowych uczelni. Jest ono obarczone podwyższonym ryzykiem, w związku z tym tradycyjne banki nieczęsto podejmują się dotowania takich przedsięwzięć. Kluczowa jest więc, oprócz pozyskiwania środków w ramach funduszy unijnych i Banku Gospodarstwa Krajowego, współpraca z sektorem prywatnym.
Sebastian Seeling podkreślił, że kreatywne, innowacyjne uniwersytety wymagają długoterminowej strategii rozwoju oraz planu zagospodarowania przestrzeni. Elementy te umożliwią uczelniom właściwe zarządzanie rozwojem oraz pomogą stworzyć mocną markę w coraz bardziej konkurencyjnym świecie akademickim. Zintegrowany i zrównoważony plan zagospodarowania przestrzeni to taki, który zapewnia przestrzeń na różne aktywności społeczne wewnątrz kampusu i na zewnątrz, biorąc pod uwagę potrzeby szerokiego grona interesariuszy.
W jaki sposób uczelnie wpływają na rozwój regionu? Podczas debaty podkreślano rolę kształcenia przyszłych elit intelektualnych i przyszłych innowacyjnych przedsiębiorców a także zwrócono uwagę na bezpośrednią funkcję twórczą – innowacyjne kampusy zmieniają fizyczny obraz regionu, stanowią miejsca przyciągające nie tylko środowiska akademickie, a także absolwentów, mieszkańców i przedsiębiorców, a co za tym idzie stają się centrum rozwoju innowacyjności i gospodarki regionu.
