Jak budować ekosystem innowacji? W jaki sposób tworzyć środowisko, gdzie współpraca biznesu z nauką może przynieść realne efekty? O tym rozmawialiśmy podczas 7. Forum Rozwoju Mazowsza w trakcie debaty pn. „Współpraca nauki z biznesem”. W debacie udział wzięli: Mariusz Wielec Prezes Zarządu Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii CEZAMAT Politechnika Warszawska, Jakub Janusz Szef Zespołu B2B Solutions Samsung, Wojciech Gackowski Członek Zarządu Willson&Brown, Sebastian Grabowski Dyrektor Centrum Badawczo-Rozwojowego Orange Polska, David Cycoń Prezes Zarządu ML System, Włodzimierz Stasiak Wiceprezes Zarządu BGK Nieruchomości oraz prof. dr hab. Aleksander Lisowski Pełnomocnik Rektora ds. Współpracy z Gospodarką w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Dyskusję poprowadził Łukasz Madej Prezes Zarządu Kampus+ CEZAMAT.
Mazowsze zaliczane jest to najlepiej rozwijających się regionów w Unii Europejskiej, posiada ogromny potencjał gospodarczy. To właśnie województwo mazowieckie generuje najwięcej nakładów na działalność badawczo-rozwojową w Polsce, jednak na arenie międzynarodowej mamy w zakresie innowacyjności wciąż sporo do nadrobienia. W tym kontekście bardzo ważne jest tworzenie warunków do współpracy biznesu z nauką. Takim miejscem będzie na przykład ekosystem innowacji Politechniki Warszawskiej, w którego skład wejdą już powstałe z udziałem funduszy unijnych Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii CEZAMAT oraz Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferem Technologii, a także tworzony właśnie Kampus Nowych Technologii. Łukasz Madej Prezes Kampus+ CEZAMAT podkreślił, że podstawą działania kampusu będzie formuła „living lab”, czyli kreowanie przestrzeni gdzie przedsiębiorcy, zespoły naukowe wraz ze startupami będą opracowywali rozwiązania dla rozwoju inteligentnych miast. Unikalny będzie również sam model zarządzania kampusem, zakładający ścisłą współpracę firm technologicznych, uczelni i administracji. Funkcjonujące już na PW Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii CEZAMAT powstało w celu realizacji projektów badawczo-rozwojowych przez wspólne zespoły projektowe stworzone z naukowców i pracowników działów R&D partnerów technologicznych. Pozwala to na prowadzenie interdyscyplinarnych badań nad wdrożeniami z zakresu inteligentnych miast, internetu rzeczy, czy biotechnologii, na co zwrócił uwagę Mariusz Wielec Prezes Zarządu.
Tworzenie kampusów innowacji czy też otwartych laboratoriów umożliwiających opracowywanie i testowanie rozwiązań to kierunek pozwalający na dopasowanie do potrzeb odbiorców, a tym samym zwiększenie szans na sukces projektów. Na te aspekty zwrócili uwagę uczestniczący w debacie przedstawiciele biznesu. Jednym z największych inwestorów w obszar R&D na świecie jest firma Samsung, która na ten cel przeznacza ponad 12 mld dolarów rocznie, część z tych środków zasila działania realizowane we współpracy z uczelniami. Jakub Janusz Szef Zespołu B2B Solutions podkreślił, że innowacyjne technologie wymagają wyjścia do ludzi i testowania rozwiązań wspólnie z nimi. O tym mówił również Wojciech Gackowski Członek Zarządu Willson&Brown. Proces szybkiego prototypowania, czyli identyfikacja problemu, poszukiwanie możliwych rozwiązań w trakcie burzy mózgów, selekcja pomysłów i przygotowanie prototypów do sprawdzenia razem z potencjalnymi użytkownikami to podstawowa kwestia, jeśli chce się dopasować do potrzeb i preferencji naszych odbiorców.
Jakie są wyzwania zwiększania innowacyjności? Na poziomie systemowym wciąż jest zbyt mało zachęt czy też ułatwień we współpracy nauki z biznesem. Są to zarówno obciążenia biurokratyczne (np. długie procedury zamówień publicznych), jak i uwarunkowania prawne, które sprawiają, że naukowcy nie są w stanie w pełni odpowiadać na potrzeby przedsiębiorców. Prof. dr hab. Aleksander Lisowski ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie zwrócił również uwagę na dużą nieufność biznesu i nauki, która utrudnia pracę nad realizację wspólnego celu. Podkreślił także konieczność patrzenia na inwestycje w badania i rozwój w perspektywie długookresowej, a nie jako jednorazowe działanie. Włodzimierz Stasiak Wiceprezes Zarządu BGK Nieruchomości zauważył natomiast, że planując wdrożenie produktu, często skupiamy się na koszcie jego wytworzenia, zapominając o kosztach utrzymania. Wysoki koszt wytworzenia może więc stanowić barierę do wykorzystania nowoczesnych technologii, które co prawda mogą generować na wstępie większe nakłady finansowe, ale w dalszej perspektywie czasowej zwracają się w postaci niższych kosztów utrzymania. Sebastian Grabowski z firmy Orange Polska zaznaczył, że badania podstawowe realizowane są w bardzo małej skali przez firmy. Jest to raczej domena jednostek naukowych, a centra R&D stanowią łącznik między przedsiębiorcami a naukowcami. Z kolei David Cycoń Prezes Zarządu ML System zauważył, że obecnie jednostki naukowe coraz częściej szukają rynków zbytu na swoje rozwiązania, jednak wciąż nie dzieje się to w sposób ułatwiający przedsiębiorcy podjęcie decyzji, czy wejść w dany projekt. Brakuje kompleksowego podejścia do realizacji działań i pokazywania konkretnych parametrów i wskaźników możliwych do osiągnięcia dzięki wdrożeniu innowacji.
Jak fundusze unijne wspierają innowacyjność Mazowsza?
Na wsparcie innowacyjności przeznaczone jest ponad 2 mld zł z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014-2020. Część z tych środków zainwestowana zostanie w rozwój zaplecza naukowego niezbędnego do realizacji projektów badawczo-rozwojowych w obszarach zgodnych z inteligentną specjalizacją Mazowsza (wysoka jakość życia, bezpieczna żywność, nowoczesne usługi dla biznesu i inteligentne systemy zarządzania). Konkurs trwa do 31 marca. Przedsiębiorcy natomiast mogą liczyć np. na fundusze na nawiązanie współpracy z naukowcami (bony na innowacje), tworzenie lub rozwój zaplecza R&D (do 4.01), eksperymentowanie i poszukiwanie nisz rozwojowych (do 04.01), a także wprowadzanie na rynek nowych lub ulepszonych produktów i usług (do 31.01). Szczegółowe informacje o konkursach dostępne są na stronie www.funduszedlamazowsza.eu
